УРОК
2 - DERS 2
ИМЕНИТЕЛЬНЫЙ
ПАДЕЖ
МНОЖЕСТВЕННОГО
ЧИСЛА
İSİMLERİN
YALIN HAL ÇOĞULLARI
(ERKEK CİNS - МУЖСКОЙ
РОД
Sonu sessiz harfle biten
isimler -ы ,
-и
seslilerinden birisini alarak çoğul olurlar. Bunun ayırt edici kuralı, kelimenin
son seslisinin yedi istisna harften biriyle bitmesi halinde
-и
seslisinin eklenerek yalın hal çoğul yapılmasıdır.
Bu harfler
ж,щ,ш,ч,к,г,х dir
нож -
ножи bıçak-bıçaklar
врач
-врачи doktor-doktorlar
плащ
- плащи yağmurluk-yağmurluklar
карандаш
-кагандаши kurşun
kalem-kurşun kalemler
дух - духи ruh-ruhlar
враг- враги düşman
düşmanlar
звук
–звуки ses-sesler
Bu yedi sessizin
dışındaki diğer bütün sessiz harflerden sonra
-ы ilave edilerek yalın
hal çoğul şekli elde edilir.
стол-
столы masa -masalar
пол-
полы döşeme- döşemeler
завод-
заводы fabrika- fabrikalar
вокзал-
вокзалы gar- garlar
автобус-
автобусы otobüs-otobüsler
самолёт-
самолёты uçak- uçaklar
Sonu -ь yumuşatma işaretiyle biten kelimeler -и ilave edilerek çoğul olurlar.
дождь
- дожди
yağmur- yağmurlar
путь
- пути yol- yollar
словарь -
словари sözlük- sözlükler
рубль
- рубли ruble- rubleler
DİŞİ
CİNS -
ЖЕНСКИЙ РОД
Sonu -a İle Biten
İsimler: Bu harf atıldıktan sonra
yerine, yedi harf kuralına uymak şartıyla, -ы
ve -и eklenerek
çoğul şekil elde edilir.
страна
- страны ülke-ülkeler
лампа - лампы lamba-lambalar
улица
- улицы sokak-sokaklar
комната
- комнаты oda-odalar
кожа
- кожи
deri- deriler
нога
- ноги
ayak-ayaklar
дача
- дачи
yazlık ev- yazlık evler
старуха
- старухи yaşlı kadın- yaşlı kadınlar
Son dört sözcükte
görüldüğü gibi
ж,щ,ш,ч,к,г,х harflerinden sonraki -a düşmekte , bunun
yerine -и eklenmektedir.
Sonu -я ile biten
dişi cins isimlerde bu harf düşer yerine
-и takısı gelir.
Деревня
- деревни köy- köyler
Земля
- земли yer- yerler
статья
-статьи makale- makaleler
семья
-семьи aile-aileler
Sonu -ь ile biten
dişil cins isimlerde sondaki yumuşak işaretin yerine -и takısı
getirilerek çoğul yapılır.
новость
- новости haber-haberler
степь
- степи step- stepler
ночь
- ночи gece-geceler
постель - постели yatak- yataklar
тетрадь
- тетради defter- defterler
NÖTR CİNS - СРЕДНИЙ РОД
Sonu -o ile biten
isimler, çoğul yapılırken bu harfin yerine -a harfi alırlar.
окно
- окна
pencere- pencereler
письмо
- письма mektup- mektuplar
дело
- дела
iş- işler
слово
-слова
söz- sözler
Sonu -е -ье
ve -ие ekleriyle biten isimler çoğul yapılırken son harfin
yerine -я takısı alır
море
- моря
deniz- denizler
поле
-поля saha- sahalar
Kelimelerin çoğul
yapımındaki genel kurallar bunlar olmakla beraber bazı istisna haller de
münferit olarak öğrenilmelidir.
Alıştırmalar
Aşağıdaki kelimelerin
çoğul hallerini yazınız
|
1. Мозг |
|
|
2. Снег |
|
|
3. Цвет |
|
|
4. Шкаф |
|
|
5. кошка |
|
|
6. страна |
|
|
7. тетрадь |
|
|
8. здание |
|
|
9. студентка |
|
|
10. ученик |
|
|
11. проблема |
|
|
12. кольцо |
|