УРОК 5 - DERS 5
ГЛАГОЛЫ - FİİLLER
Diğer dillerde pek
görülmeyen bir özellik Rusça’da ağırlıklı olarak yer tutmaktadır. Rusça’da fiillerin
görünüş özelliği vardır. Daha açık tanımıyla aynı anlama gelen bir fiilin
farklı yazılması sonucu ifade ettiği anlamın tekrarı, sürekliliği ve zamanı
değişmektedir. Bu iki grubu ‘tamamlanmamış’ ve ‘tamamlanmış fiiller olarak
ikiye ayırıyoruz.
1. НЕСОВЕРШЕННЫЙ
ВИД
TAMAMLANMAMIŞ
FİİLER
читать okumak
писать yazmak
работать çalışmak
спать uyumak
делать yapmak
Я читаю
газету
Ben gazete okuyorum (okurum)
Я
пишу
письмо
Ben mektup yazıyorum (yazarım)
Я изучаю
русский
язык
Ben Rusça çalışıyorum (çalışırım)
Я делаю
домашное
здание
Ben ev ödevimi yapıyorum (yaparım)
Bu tip fiiller üç zamanda
kullanılırlar.
A.
НАСТОЯЩЕЕ
ВРЕМЯ - ŞİMDİKİ ZAMAN
Сейчас
я читаю
книгу
Şimdi ben kitabı okuyorum (eylemin
ne zaman tamamlanacağı belli değil)
B.
ПРОШЕДШЕЕ
ВРЕМЯ - GEÇMİŞ ZAMAN
Я читал эту
книгу
Dün kitabı okuyordum (eylemin ne zaman tamamlanacağı belli değil)
C.
СЛОЖНОЕ
БУДУШЕЕ
ВРЕМЯ -
BİLEŞİK GEÇMİŞ ZAMAN
Я буду
читать книгу
Ben kitabı okuyacağım (eylemin ne zaman gerçekleştirileceği kesin belli
değil)
NOT: Periyodik olarak tekrarlanan hareketler
bildirilirken bu fiil (tamamlanmamış) kullanılır
Каждый день Her
gün
каждая
неделя Her hafta
каждое
собрание Her
toplantı
всегда Her zaman
часто Sık sık
иногда Ara
sıra
редко Nadiren
Каждое утро
я читаю
газету
Ben her sabah gazete okurum
Каждый
месяц я
покупаю
книгу
Ben her ay iki kitap satın alırım
Я всегда
помогаю ему
Ben her zaman ona yardım ederim.
2. СОВЕРШЕННЫЙ
ВИД
TAMAMLANMIŞ EYLEM BİÇİMİ
Bu tip fiiller
tamamlanmış eylem bildirirler.
прочитать Okumak
написать Yazmak
Я
прочитаю эту
книгу
Ben bu kitabı okuyacağım.(kitap mutlaka okunup bitirilmiş olacak)
Я
прочитал эту
книгу
Ben bu kitabı okudum. (kitabı okuyup bitirdim)
Kesin geçmiş ve kesin
gelecek zamanda bitirme ve sonuç alma vardır.
Bu tip fiiller iki
zamanda kullanılır. Tamamlama, bir sonuç alma söz konusu olduğundan geçmiş ve
gelecek zamanda kullanılırlar. Eğer cümlede belli bir zaman belirtiliyorsa
fiiller bu tip kullanılır. Dün, önümüzdeki hafta,
yarın, geçen ay gibi zaman zarflarıyla hep bu tür fiiller kullanılır..
Завтра
утром я
напишу
письмо
Yarın sabah bir mektup
yazacağım (mektup mutlaka yazılmış bitirilmiş olacak)
Вчера
вечером
сестра
написала
письмо
Dün akşam kız kardeşim
bir mektup yazdı (mektup yazıldı
bitirildi)
Bu tip fiiller, yapılan
iş ve hareketin bitirilmesi ile sonuçlandırılmasının yanında, hareketin bir kez
yapıldığını ve anlık olduğunu da vurgulamak için kullanılır. Yani hareket bir
kez yapılmış, bir anda bitmiş ve son bulmuştur.
вдруг Ansızın
неожиданно Beklenmeksizin
сразу Hemen
Офицант
вдруг
оттолкнул
стол ,
Garson birden masayı itti. (bir hamlede yapıldı bitti)
Вдруг она
закричала
(Bir anda bağırmaya başladı)
Alıştırmalar
Aşağıdaki boş bırakılan
yerlere fiillerin doğru şeklini koyunuz.
1. Каждый
день я газету (читаю/
прочитаю)
2. Вчера
вечером я телевизор и
ушел из
дома(смотрел/посмотрел)
3. Он сразу
кричать(начал/начинал)
4. На
данный
момент я
статью(пишу/напишу)