R U S Y A
Alanı: 17.075.400 kilometrekare (6.592.850 milkare)
Nüfus: 147.100.000 (1998)
Nüfus Yoğunluğu: Kilometrekareye 8.6
Başkent: Moskova
Nüfus: 8.436.447 (1994)
Coğrafya: Rusya Federasyonu yaklaşık ABD yüzölçümünün iki katı kadardır
ve batıda Urallar üzerinden Moskova'ya ve engin Sibirya ovalarına ve doğuda Okotsk Denizi'ne kadar uzanır. Avrupa Rusyası
ve Sibirya (Asya) arasındaki sınır Ural Dağları ve Manych
çukurluğu ile çizilmiştir. Avrupa Rusyası, Kuzey
Kutup Denizi'nden başlayıp orta Rusya yükseltileri üzerinden Karadeniz, Kuzey
Kafkasya ve Hazar Denizi'ne kadar uzanan bir bölgeye yayılmıştır.
Hükümet: 1991'den beri cumhuriyettir. Hükümet başkanı: 1999'dan beri Vladimir Putin başbakandır. (Putin, ayrıca, aralık 1999'da devlet başkanı Boris Yeltsin'in emekli
olmasından beri devlet başkanı olarak da görev yapmaktadır.)
Dil: Rusça. İngilizce, Fransızca ve Almanca da kısmen kullanılmaktadır.
DİN
Rus Ortodoks
Kilisesi'ne bağlı Hıristiyanlar çoğunluğu oluşturur. Müslüman, Budist ve Yahudi
azınlıklar da mevcuttur.
Rusya Federasyonu
ABD topraklarının yaklaşık iki katı kadardır ve batıda Moskova ve doğuda Okhotsk denizine kadar uzanır.
Başkent 1147'de kurulmuştur. Şehrin merkezi, bir tarafında kalın kırmızı
hisarları ve 20 kulesi olan Kremlin'in bulunduğu
Kızıl Meydan'dır. Çarlara burada taç giydirilmiştir.
Rusya'nın uzay yolculuğu başarılarıyla ilgilenenler Moskova'nın hemen dışındaki
bir kozmonot eğitim kompleksi olan Star City'yi
gezmelidirler. Moskova'nın kuzeybatısındaki St Petersburg kültürel merkez olması ve zarif binalarıyla
meşhurdur. Şehir Neva Nehri deltasındaki 42 ada üzerine yayılmıştır. Geniş
bulvarlar, dingin kanallar ve köprüler şehrin "Kuzeyin Venediği"
olarak bilinmesine sebep olmuştur. Kare Saray ve Kış Sarayı Rus tarihiyle
ilgilenenler için en ilginç alanlar arasında yer alırlar. Hermitage
çarların hazinelerinin bulunduğu yerlerdir. Rusya Federasyonu'nda manzaranın
geniş çeşitliliği hakkında fikir edinmek isteyenler için Tatarlar'ın
kültürel merkezi olan Kazan ve Volga nehri arasından Kafkasya'ya bir geçiş kapısı ve bir zamanlar Ermeni şehri olan Rostov-on-Don boyunca bir gezi düzenlenebilir.
Rus mutfağı kara buğday ürünleri (lapa ya da blini yapmak için), borshch
(kırmızı pancar çorbası) ve shashlik (şiş kebap)
üzerine temellendirilmiştir. Domuz rostosu ve kara
buğdayla doldurulmuş kaz rostosu, elmayla doldurulmuş ördek rostosu ve shashlik (şiş kebap) partilerde ve özel toplantılarda ikram
edilir.
İKLİM
Kuzey ve Orta Avrupa Rusyası: Bölge içerisinde farklı
iklimler bulunur; en ılıman bölgeler Baltık
sahilleridir. Yaz güneşi bir günde dokuz saat olabilir, fakat kışlar çok
soğuktur.
Sibirya: Kışlar çok soğuktur, fakat yazlar, kısa ve yağmurlu olmasına rağmen
tatmin edici olabilir. Mevsimler arası sıcaklık değişimleri dikkat çekicidir.
Güney Avrupa Rusyası: Kışlar kuzeydekinden daha
kısadır. Güneydoğu'da bozkırlarda yazlar sıcak ve kuru, kışlar çok soğuk geçer.
Kuzey ve Kuzeydoğu Karadeniz'de kışlar daha ılık geçer, bölge yıl boyunca yoğun
yağış alır.
EKONOMİ
Rusya Federasyonu
doğal kaynakların her türlüsünden fazlasıyla nimetlendirilmiştir.
Buna, tahıl, patates ve hayvan sürülerinin ana ürün olduğu zengin tarım arazilerini
de dahil edebiliriz.
1991'de başlayan
ekonomik reformlardan beri tarım arazilerinin yaklaşık üçte biri özel mülkiyete
dönüştürülmüştür. Geri kalanlar ise hala ortaklar ya
da doğrudan devlet tarafından işletilmektedir. (Bununla beraber, hala arazinin
alım ve satımına izin veren yasal bir mekanizma yoktur.) Ayrıca ülke, kömür ve
altın, elmas, nikel, manganez, bakır, demir cevheri ve fosfat madenlerine
olduğu kadar zengin petrol ve en önemli ihracat gelirini sağlayan doğal gaz
yataklarına sahiptir. Bunların yanı sıra el değmemiş yataklar vardır ve şüphe
yok ki keşfedilecek daha fazlası da mevcuttur, fakat bunlar çıkarılması teknik
olarak zor olan alanlarda (mesela Sibirya ve Uzak Doğu Rusya'nın buzlarla kaplı
topraklarında) bulunmaktadır ve kısa zaman içinde ticari olarak kullanıma
sunulmaları mümkün değildir.
Ülkenin gelişmiş
ağır endüstri sektöründe araçlar, metal malzemeler, yapı malzemeleri ve
makineler yer almaktadır. Tekstil ve kimyasal mamuller de diğer önemli
endüstriyel ürünlerdir. Buna karşın, hafif endüstri ve önemli tüketim
maddelerinin üretimi nispeten daha zayıftır. 1990'lar boyunca ekonominin en
hızlı büyüyen kısmı hizmet sektörü özellikle de çok düşük bir seviyeden
gelişmeye başlayan bankacılık, sigorta ve emlak olmuştur. Hizmetler ekonomik
üretimin yaklaşık yarısını tutmaktadır. Rusya'nın en önemli ticaret ortakları
Almanya, ABD, Japonya ve İsviçre'yle beraber eski Sovyet ülkelerinden
Kazakistan, Ukrayna ve Belarus'tur. Rusya BDT Ticaret
Ortaklığı'nın kurulmasında başrol oynamıştır. Bununla beraber, ekonomi çok
ciddi düşüş yaşamıştır çünkü 1990'lar boyunca bu sancılı reform süreci devam
etmiştir: 1991'den beri toplam üretim yarıya düşmüştür (düşüşün devam ede gelen
oranı %8 dolaylarındadır).
Rusya
Federasyonunun yapısında çok geniş coğrafi alan ve çok çeşitli ekonomik yapılar
olması dolayısıyla reform sürecinin uygulanması genel itibariyle bu konuda
makul başarılar elde eden küçük Avrupa ülkelerine nazaran daha zor olmaktadır.
Sorunların bazıları temeldir. Belki de bunlar arasında en önemlisi, ulusal
altyapının elverişsizliğidir: yetersiz ve zayıf ulaşım ağları ve değişken ve
köhne iletişim sistemleri ülke içi ve dışı ticarete ket vurmaktadır. Ayrıca
Rusya Federasyonu özel girişimlerin faaliyet gösterebilecekleri uygun bir
altyapı sağlamak gücünden yoksundur: ticari kanunlar üstünkörüdür ve zaman zaman da uygulanmaktadır; vergilerin toplanması ise
parçalıdır (bu da kamu sektörü çalışanlarına düzenli maaş ödenememesine sebep
olan hükümet bütçe problemlerinin en önemli sebeplerinden biridir). Böyle bir
çevrede organize suçlar giderek artmaktadır ve Rus çeteleri dünyanın en
faalleri arasında yer almaktadırlar. Durum böyle olunca yabancı yatırımcılar da
bu ülkeden vazgeçmişler, girişimde bulunanlar büyük hayal kırıklıklarına
uğramışlardır. Uluslararası birlikler (başta IMF, Dünya Bankası ve Rusya'nın
operatör ülke olarak üyesi olduğu Avrupa Yeniden Yapılanma ve Gelişim Bankası)
Rusya büyüklüğündeki bir ekonominin çöküşünü engele global ekonominin gücünün
yetmeyeceğinin bilincindedirler. Uluslararası kurumlar geniş ve düzenli mali
yardımlar yapmakta -sadece 1996'dan beri 15 milyar dolar- ve bu arada Rusya
sıkı mali politikalar izlemekte ve devlet kontrolü altındaki kaynakların özel
sektör tarafından kullanılmasına izin vermemektedir. Önceki yöneticilerden
oluşan başarılı hükümetler 1999'da milyar dolarlık uluslararası yardımların
politikacılar, resmi makamlar ve banka endüstri ortaklıkları tarafından
boşaltıldığını keşfedinceye kadar az ya da çok bu
programa uymuşlardır. Genel intiba şudur: büyük ekonomik sorumlulukların
üstesinden gelemeyen bir hükümet ve belki de gereğinden fazla bir hız içinde
Pazar mekanizmasına uyum göstermeye zorlanan bir ekonomi.
Hükümet, hem
reform sürecinin en başlarında hem de son zamanlarda (son tahminler %120) büyük
artış gösteren ve büyük zararlara sebep olan yüksek enflasyonu önüne geçmek için yapılanma harcamalarından ve levazımda tasarruf
çabaları içindedir; ruble serbestçe çevrilirken spekülatif hamleye maruz
kalacaktır. İyimser olmak için de sebepler var -şimdilerde ekonomik
büyüme ancak %1'e ulaşsa da 1999 yılı on iki ay boyunca sanayi üretimi %20
büyümüştür- fakat ekonomik görüntü çok belirsiz.
RUSYA HARİTASI